هاب چیست و چه کاربردی در شبکه دارد؟ (راهنمای کامل)
هاب (Hub) یکی از تجهیزات پایه در شبکههای کامپیوتری است که نقش مهمی در اتصال دستگاهها به یکدیگر دارد. در دنیای شبکه، شناخت عملکرد و انواع هاب برای افرادی که با طراحی یا نگهداری شبکه سروکار دارند، الزامی است. در این مقاله از هوشکار، بهصورت دقیق و کاربردی بررسی میکنیم که هاب چیست، چه کاربردی دارد، انواع آن کداماند و چه تفاوتی با سوییچ و روتر دارد.
جهت دریافت خدمات شبکه اکتیو و پسیو با تیم هوشکار تماس بگیرید.
هاب چیست به زبان ساده؟
هاب یک دستگاه سختافزاری است که چندین کامپیوتر یا دستگاه را در یک شبکه محلی (LAN) به هم اتصال میدهد. زمانی که یکی از دستگاهها دادهای ارسال کند، هاب آن را دریافت کرده و بدون بررسی، به تمام پورتهای دیگر خود ارسال مینماید. به همین علت، هاب در دستهی تجهیزات “غیرهوشمند“ قرار میگیرد.
هاب در شبکه چه کاربردی دارد؟
هاب بهعنوان یک نقطه مرکزی ارتباطی در شبکه کار میکند. تصور کنید چند کامپیوتر دارید که میخواهید همگی با هم در یک شبکه محلی قرار بگیرند؛ هاب این اتصال را فراهم میکند. هر دستگاه با استفاده از کابل شبکه به یکی از پورتهای هاب متصل میشود و تمام دستگاهها از طریق هاب میتوانند با هم در ارتباط باشند.
مهمترین کاربردهای هاب:
- اتصال چند دستگاه در یک شبکه محلی (LAN)
- استفاده در شبکههای کوچک یا آزمایشی
- توزیع سیگنال در شبکههای ساده و کمترافیک
تفاوت هاب با سوییچ و روتر چیست؟
جدول بررسی تفاوت هاب با سوییچ (Switch):
ویژگی | هاب | سوییچ |
انتقال داده | به همه پورتها | فقط به مقصد خاص |
هوشمندی | ندارد | دارد (MAC Address را بررسی میکند) |
سرعت و کارایی | پایینتر | بالاتر |
امنیت | کمتر | بیشتر |
مصرف پهنای باند | بیشتر | بهینهتر |
سوییچ جایگزین پیشرفتهتر و هوشمندتری برای هاب است و در اغلب شبکههای امروزی استفاده میشود.
تفاوت هاب با روتر (Router):
- روتر نقش مسیریابی بین شبکههای مختلف (برای مثال بین شبکه داخلی و اینترنت) را دارد.
- اما هاب فقط داخل یک شبکه محلی عمل میکند و توانایی تخصیص آدرس IP یا اتصال به اینترنت را ندارد.
انواع هاب شبکه را بشناسید
هابها در شبکه بر اساس عملکرد و ساختار، به سه دسته اصلی تقسیم میشوند:
1. هاب Passive (غیرفعال)
این نوع هاب تنها نقش اتصال فیزیکی بین دستگاهها را ایفا میکند. نه سیگنال را تقویت میکند، نه تجزیهوتحلیل.
کاربرد: شبکههای کوچک یا موقت
2. هاب Active (فعال)
علاوه بر اتصال دستگاهها، سیگنال را تقویت میکند تا در مسیر طولانیتر کیفیت کم نشود.
کاربرد: شبکههایی که فاصلهی کابلها زیاد است.
3. هاب Intelligent (هوشمند)
امکانات مدیریتی همچون بررسی خطا، گزارشگیری و مانیتورینگ را فراهم میکند. البته به اندازه سوییچها هوشمند نیستند.
کاربرد: محیطهای آموزشی و تستی پیشرفته
مزایای استفاده از هاب چیست؟
- سادگی استفاده و نصب
- قیمت پایینتر نسبت به سوییچ و روتر
- مناسب برای محیطهای تست، آموزش یا شبکههای کوچک خانگی
معایب هاب چیست؟
- ارسال داده به همه دستگاهها (کاهش امنیت و افزایش ترافیک)
- عدم تفکیک یا تحلیل دادهها
- کارایی پایین در مقایسه با سوییچ
- عدم پشتیبانی از مدیریت شبکه یا VLAN
آیا هنوز هم از هاب استفاده میشود؟
با پیشرفت تکنولوژی، سوییچها و روترهای مدرن جایگزین هابها شدهاند. اما همچنان در محیطهای ساده، آموزشی یا آزمایشگاهی از هاب استفاده میشود. برای مثال، در آزمایشگاههای دانشگاهی جهت آموزش مفاهیم اولیه شبکه، استفاده از هاب بسیار مفید است.
نکته: به دلیل محدودیتهای فنی، توصیه میشود در شبکههای جدی به جای هاب از سوییچ شبکه استفاده شود.
قیمت هاب چقدر است و از کجا بخریم؟
هابها بسته به تعداد پورت (4 تا 16 پورت) و نوع فعال یا غیرفعال بودن، بین 200 تا 800 هزار تومان قیمت دارند. برندهایی همچون TP-Link، D-Link و Tenda از برندهای رایج در بازار هستند.
هاب چه تفاوتی با مودم دارد؟
مودم برای اتصال به اینترنت از طریق خط تلفن یا سیمکارت کاربرد دارد، ولی هاب فقط دستگاهها را در شبکه داخلی به هم متصل میکند.
آیا میتوان از هاب برای اشتراک گذاری اینترنت استفاده کرد؟
بهطور مستقیم این امکان وجود ندارد. باید به مودم یا روتر متصل شوید تا اشتراک اینترنت انجام گیرد.
هاب برق مصرف میکند؟
نوع Active و Intelligent نیاز به برق دارند، ولی مدل Passive بدون برق قابل استفاده است.
آیا هاب برای شما مناسب است؟
اگر قصد راهاندازی یک شبکه ساده و کمهزینه دارید، یا در حال آموزش مفاهیم شبکه هستید، هاب میتواند بذای شما مفید باشد. اما برای شبکههای حرفهای یا با تعداد دستگاههای زیاد، استفاده از سوییچ با کارایی و امنیت بیشتر بهترین انتخاب است.